25 Aralık 2014 Perşembe

ZAMAN ALGISI OLUŞUMU VE SAAT ÖĞRETİMİ



http://instagram.com/kubranindersi
Linke tıklayarak bizi instagramdan takip edebilirsiniz. Hikayede anlık paylaşımlar yapiyorum.

Ayrıca youtube kanalımızda da etkinliklerimizin videolarını izleyebilirsiniz. Aşağıdaki linke tıklayarak abone olabilirsiniz
https://www.youtube.com/channel/UCsv2sDwdJ6JhxuFXRdkb53A

'Çocuklara saati nasıl öğretebiliriz?' konusuyla ilgili bir çok makale okudum. Ve aklımda kalanları paylaşmak istedim. Okuduğum makalenin birinde zaman algısının çocukta kendiliğinden ortaya çıkmadığını öğrendim.  Yaşa bağlı zihinsel gelişim ve tecrübe ile şekilleniyormuş. Zaman kavramı çocuklar tarafından yetişkinlik dönemine kadar tam olarak anlaşılamazmış. Çocuklarda zamanın öğrenilmesi onların hafıza ve deneyimlerinin genişlemesi ile ilgiliymiş.

Çocuk 2_4 yaş arasında annenin ne zaman geleceği, ne zaman yemek yiyeceğiz gibi günlük etkinlikleri zamanla bağdaştırmaya çalışır. 3 yaşındaki çocuklar saatin zaman kavramının bir parçası olduğunun farkında değildirler.  Çocuğa 'saat kaç?' diye sorulduğunda sayıları tanımasından dolayı doğru cevaplar verebilir ama bu zaman kavramını edindikleri anlamına gelmez. Saati öğretirken saat_ dakika_saniye şeklinde büyükten küçüğe doğru,  takvimi öğretirken de gün _hafta_ ay_ yıl gibi küçükten en büyüğe doğru öğretmeliyiz.

ABD'de zamana ait müfredat 3 bölümde belirlenmiş. Bunlar saat,takvim ve kronoloji. İlk önce saat ve takvimi konveksiyonel zaman bölümü başlığında öğretmeye başlıyorlar. Konveksiyonel zaman dediğimizde günün saatleri, yılın ayları, haftanın günleri, mevsimler öğretiliyor. Tabi bu konveksiyonel zamanın öğretiminde sınıflama, siralama gibi becerilerin tam gelişmiş düzeyde olması gerek. Yani çocuklarda zaman gelişiminin ilk basamağı saat öğrenmedir. Daha sonra takvim ve kronoloji öğrenimi gelir.

Sizde zaman öğretimine önce saatten başlayın.
Saatin kaç olduğunu aslında birkaç doğru adımla kolayca öğretebilirsiniz.

*İlk olarak 24lük zaman dilimi yerine 12lik zaman dilimini seçin.

* 0_6 yaş çocuğu zaman kavramını bizim anladığımız şekilde anlamazlar. '10 dakika içinde bitir'  'hangi 10 dakika?' '10 dakika ne?'  zaman bu yaş grubunda soyut bir kavramdır.  Ona bir şey ile ilgili bir zaman kavramı verirken saatin akrep ve yelkovanını büyük küçük şeklinde söyleyerek açıklama yapabiliriz. Örneğin elimizde göstererek 'Küçük 9 a gelince uyuyacağız.' gibi.

* Kum saatleri çocukların ilgisini daha çok çekiyor. Ona bir kum saati alabilirsiniz.

* Odasına asmak için bir takvim alabilirsiniz. Özel günleri bu takvim üzerinde işaretleyip, o günün gelmesini bekleyebilirsiniz.

*Onunla bir haftalık plan yapabilirsiniz. İlgisini çekecek etkinlikleri günlere bölerek takip edebilirsiniz. 'Bugün pazartesi.Bugün parka gidiyoruz. Yarın salı. Beraber kurabiye yapma günümüz.'gibi.

Ben önceden planlayamıyorum malesef.  Buaralar pek bi düzenimiz yok. Bizde o gün ne yaptıysak onu konuşuyoruz. Dün bugün yarın kavramını ayırt etmeye çalışıyoruz. Panomuzda banka ve okul resmi sabit duruyor. Haftasonunun yaklaştığını bu resimlerden anlıyoruz.

Pazartesi anne okuldan gelince kar oynadık. Akşam beraber kurabiye yapmıştık.
Salı sulu boya ile çalıştık. Çayın yanına birde kestane hazırladık.
Çarşamba puding yaptık.  Akşamda oyun hamuru oynamıştık.
Perşembe boncukları renklerine göre gruplandırdık. Sonra aynı renkteki şonillere takıp bilezik yapmıştık.
Cuma Ankara'ya gidiyoruz. Yolculuk sırasında aç tırtıl kitabımızı okuduk.
Cumartesi Ankara'da mini town'a gittik. Akraba ziyaretlerinden sonra Harikalar Diyarında keyifli vakitler geçirdik.
Pazar Hayvanat Bahçesi'ndeydik. Sonrada alışveriş merkezinde.

*Çocuğun her istediğini anında yapmak da zaman öğrenmeyi güçlendirir. İstediği şeyi hemen almayın. Bir süre beklenmesini sağlayın. Bekleyeceği günü takvimi üzerinde işaretleyin.

*Öğrenmeyi oyun haline getirin.

* Süre tutarak yapılan aktiviteler de zaman öğretmeyi kolaylaştırır.

* Çocuk doğduğu andan itibaren düzenin içine sokulmuşsa zamanı daha iyi ve daha kolay anlamlandıracaktır. Bebeklikten itibaren belli bir zamanda doyurulması ve uyutulması çocukta takvim oluşumuna yardımcı olacaktır.
Küçük çocuklar için saat okumayı ve anlamlandırmayı öğreten bir kitap var. Onu alıp onunla saat öğrenmeye fark etirmeye başlayabilirsiniz.  Adı 'SAAT KİTABI'.  Sayfaların hepsi sert malzemeden ve ortasında kocaman bir delik var. Deliğin içinden görünen bir akrep ve yelkovan. Oyuncak ayı Itır saat 7'de uyanıyor.  Başucunda da bir çalar saat. Saati 7 ye getiriyoruz. Itır 8 de kahvaltı eder. 10da Kıtırla oyun oynar. 3de eve döner. Saat 4de bisiklete biner. 7de yatağa girer ve 8 de uyumuş olur. Hepsinde gösterdiği sayıya akrebi getiriyoruz. Görseller abartılı değil.
Küçük çocuklar için zaman kavramını öğreten bir kitap daha var. Ve benim vazgeçilmezim.Dünyaca meşhur AÇ TIRTIL. Aynı zamanda sayılarıda öğretiyor. Kızımın kitaplığında 1 buçuk yaşındayken yerini aldı. kitabı sadece okumuyoruz. kitapla ilgili etkinliklerde yapıyoruz. bu kitapla yapabileceğiniz bir çok etkinlik var. Google dan araştırın derim  Ve okul öncesi çağında bir çocuğunuz varsa mutlaka satın alın. 3 boyutlu olanıda var ama normaline göre biraz pahalı.

Evdeki yada sınıftaki saatin  etrafına bu şekilde dakikaları yazıp yapıştırarak bir çiçek saat yapabilirsiniz.







Böyle bir hava durumu grafiği hazırlayıp sınıfınıza yada eve asabilirsiniz. Her sabah yeni bir güne başladığımızda havaya bakarak oku o günkü hava durumuna getirebilirsiniz. Buda yeni bir günü hisettirme çalışmasıdır.


Bu saat modelimiz performans görevimizdi. 2 plastik tabak kullanarak yaptık.

Bunlarda tahtaya her seferinde saat çizmek istemeyenler için. Elektrik bantlarını kullanarak yere kocaman bir saat çizdim. Çubuklarla istediğim saati gösterdiler .Elektrik bantıyla yere çizmek yerine hulahopu (bele takıp çevirdiğimiz) tahtaya yapıştırarak da bir sabit saat elde edebilirsiniz.


Sonrasında saati vücudumuzla gösterdik. Biraz abartmışmıyız ne! Buna dramada 'donuk imge' tekniği deniyor. Söylenilen bir şeyin yada gösterilen bir fotoğrafın vücudunu kullanarak yapması. 


Takvim kavramını öğretmek içinse böyle bir pano hazırlayabilirsiniz. Keçe ceplerin içinden çıkan cırtcırtlı sayıları uygun bölümlere takıyoruz.  


Aydan yararlanarak da günleri takip edebilirsiniz. Aşağıda fotoğrafını paylaştığım materyalle birçok şeyi edindirebilirsiniz. Çocuğunuz hem ayın hallerini  hem bir ayda 30 gün olduğunu hemde gece gündüz kavramını öğrenmiş olur.

Buna benzer bir materyal daha hazırlamıştım. onuda çok beğenmişti çocuklar . Bununla da bulut kovalıyoruz. :) Bulut çeşitlerini öğreniyoruz. Onlara bu tarz materyaller hazırlayarak eğlenceli vakit geçirmesini sağlayabilirsiniz. 

İlkbahar,  yaz, sonbahar, kış. .
Çocuklarda zaman kavramının yerleşmesi için mevsim şeridi önemlidir.
Bizde 4 gruba bölündük.
Her grup kendi mevsimini fon kartonu üzerinde çalıştı.
Büyükçe bir mevsim şeridimiz oldu.
Üzerinde belirli gün ve haftaları işaretledik.

Mevsimleri kitap okuyarak da öğrenebiliriz. Her mevsim ile ilgili kitapları kitaplığımızda bulunduralım, güncelleyelim. Bunlarda kızımın kış kitapları.  Bunlardan favorimiz Kırmızı Elma. 


Bir mevsim daha geçti. Ela şimdi 3 yaşında:)








2 yorum:

  1. Emeğinize sağlık müthiş bir yazı olmuş. öneriler ve çalışmalar çok güzel.

    YanıtlaSil
  2. Çok faydalı bilgileri bizimle paylaştığınız için teşekkürler.

    YanıtlaSil